po bożemu
-
X wraz z Y29.12.200829.12.2008Witam.
Wielokrotnie słyszałem poniższe zwroty. Czy wszystkie z tych form są poprawne? Jeśli nie, to dlaczego?
– Poszedłem wraz z Karoliną na spacer.
– Wraz z Karoliną poszliśmy na spacer.
– Wraz z Karoliną poszedłem na spacer.
Z góry dziękuję. -
Anaforyczne jiż i jenże30.10.201830.10.2018Chciałabym się zapytać o pewne staropolskie słowo, mianowicie jiż, jenże. Dowiedziałam się, że oba te słowa znaczą który. Jak brzmią inne formy tego określenia – w rodzaju żeńskim, nijakim, w liczbie mnogiej (męskoosobowej i niemęskoosobowej)?
Pozdrawiam,
Katarzyna K.
-
Andrzejki i jasełka2.12.20052.12.2005Andrzejki i jasełka. Bez liczby poj. W dop. andrzejek i jasełek. Tak mówi słownik. Więc bez rodzaju? Skąd się wzięła nazwa jasełka? Andrzejki od dnia św. Andrzeja – ale dlaczego w obu przypadkach nazwa jest liczbą mnogą? Przepraszam, że kilka pytań, ale wokół jednego tematu…
-
lancknecht
21.11.202321.11.2023Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)
-
o niebie i ziemianach2.01.20122.01.2012Szanowni Państwo!
„Co poeta miał na myśli” w słowach kolędy Bóg się rodzi: „Cóż masz niebo nad ziemiany”. Co konkretnie oznacza ten werset w kontekście dalszego ciągu tej strofy. Czy ziemiany to narzędnik, czy biernik?
Z poważaniem,
Łukasz -
Skąd dyna, dana itp. w kolędach i pastorałkach?
23.02.202123.02.2021Szanowni Państwo,
wraz ze zbliżającymi świętami Bożego Narodzenia zaczęłam zadawać sobie pytanie: czym właściwie jest powtarzająca się w refrenie „dyna”, pojawiająca się w znanej kolędzie „Gore gwiazda Jezusowi”? Jaka jest etymologia tego słowa?
Pozdrawiam serdecznie
-
Tablo, czyli tableau11.01.201811.01.2018Chciałam zapytać o rzeczownik tablo – czy wyraz ten jest nieodmienny, czy się odmienia? Jeśli jest odmienny, jak brzmi odmiana w liczbie pojedynczej i mnogiej?
Dziękuję za odpowiedź i życzę zdrowych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia.
Ina
-
tańczymy oberka3.12.20083.12.2008Dzień dobry!
Witam Państwa! Jestem Wegierką. Mam pytanie: dlaczego mówimy po polsku: tańczyć walca, poloneza, mazurka, oberka, krakowiaka itd.? Jeśli dobrze rozumiem, nazwy tańca są w dopełniaczu. Natomiast: tańczymy polkę, tango… (czyli biernik). Czym objaśnia się różnica przypadka w użyciu? Dziękuje za odpowiedź, czekam z nieciepliwością.
Z wyrazami szacunku, Wesołych i Pogodnych Świąt Bożego Narodzenia!
Ádámné Porcsalmy Éva, Debrecen, Wegry -
wielkopolskie nazwy miejscowe7.01.20107.01.2010Dzień dobry!
W jaki sposób określić, skąd pochodzą nazwy miejscowości: Glesno, Klawek, Komorowo, Rzęskowo i Żelazno? Znajdują się one w województwie wielkopolskim, powiecie pilskim, w gm. Wyrzysk. Szukałam odpowiedzi w różnych słownikach etymologicznych (także nazw miejscowych), jednak bez skutku. Może Państwo pomogą mi znaleźć właściwy trop? Byłabym bardzo wdzięczna.
Życzę spokojnych świąt Bożego Narodzenia i szczęścia w nadchodzącym 2010 roku. Anna P. -
Wołacz a przecinek10.04.201710.04.2017Jak uzasadnić brak przecinka w zwrotach typu Cześć Kasiu!, Dzień dobry panie Piotrze! czy wzięte z kampanii reklamowej Dzień dobry emocje? Taki zapis uznawany jest za właściwy w niektórych współczesnych wydawnictwach poprawnościowych (choćby w Formach i normach z 2014 r.). Znam jedynie argument o hiperpoprawności, ale jest on chyba niewystarczający. Występuje tu przecież forma wołacza, która – jak się wydaje – wymaga postawienia przecinka.
Bardzo proszę o wyjaśnienie.
